Rozróżnienie pomiędzy zaliczką a zadatkiem jest bardzo ważne, a te dwa pojęcia, pomimo pewnego podobieństwa niosła ze sobą inne konsekwencje.
O tym czy dokonujemy wpłaty zaliczki, czy zadatku na poczet realizacji danej umowy, decyduje jej treść.
Zaliczka jaka zostaje wpłacona na poczet realizacji zobowiązania podlega zaliczeniu na poczet ostatecznej ceny, a jeśli dojdzie do rozwiązania za zgodą obu stron, to strony zwracają sobie wzajemnie zrealizowane świadczenia, w tym zaliczkę.
W przypadku rozwiązania umowy przez stronę wpłacającą zaliczkę, może ona domagać się jej zwrotu. Jeśli natomiast umowa została rozwiązana przez osobę, na której rzecz dokonano wpłaty zaliczki, jest ona zobowiazana do jej zwrotu.
Z założenia zatem zaliczka w przypadku braku realizacji umowy podlega zwrotowi.
Inaczej wygląda zwrot wpłaconego zadatku. Podobnie jak zaliczka podlega on zaliczeniu na poczet ostatecznej ceny, a w przypadku rozwiązania umowy za obopólną zgodą, są one zobowiązane do zwrotu tego co wzajemnie dla siebie świadczyły. W przypadku, kiedy umowa nie została zrealizowana z przyczyn leżących po stronie wpłacającego zadatek, nie ma on prawa uzyskania jego zwrotu (zadatek przepada). Jeśli natomiast nie zrealizowano umowy w wyniku działania osoby biorącej zadatek, można od umowy odstąpić i żądać dwukrotności kwoty wpłaconej tytułem zadatku.
Zawierając zatem umowy, w których określa się wpłatę zaliczką lub zadatkiem, warto zwrócić szczególną uwagę na to, które z tych określeń zostało w umowie wpisane.
adw. Joanna Kogut